
İslam Düşüncesinde Din Felsefeleri
- Barkod: 681880
Tarihî süreç içinde Kur an ve Sünnet merkezli İslâm dini çevresinde Tefsir, Hadis, Hukuk, Kelâm gibi dinî ilimler kurulup gelişirken, tabiatıyla biraz geç olmakla birlikte, sonuncusuyla belli derecelerde ortak problemleri paylaşan bir felsefe hareketi de anılan ilimlere parelel olarak kurulup gelişmesini sürdürmüştü. Ama, ortaya çıkarken serüveninin ne gibi sorunları doğuracağı önceden kestirilmesi güç olan bu felsefe hareketi, gerçekten de onun mâhiyetini ifade eden "düşüncede hiçbir problemin tabu olamayacağı" gerçeğine uygun bir biçimde uzun sayılamayacak bir süre devam etmiş, faktat özüne aykırı bir akıbete düşmekten de ne yazık ki kurtulamamıştır.
Bizim burada "İslâm Düşüncesinde Din Felsefeleri" konulu araştırmamız, genel felsefe tarihinin bir kesitini oluşturmakla birlikte, İslâm düşüncesinin, tartışmaları günümüze kadar uzanan en dinamik yönünü oluşturur. Çünkü İslâm felsefesinin başlıca problemleri ortaçağa aittir ve bunlar Yeniçağdan itibaren önemli ölçüde terk edilmiş problemlerdir. Bati felsefesi tarihi adına da geçerli olan böyle bir durum içinde, önemini gerçekten hiç yitirmemiş bir problemler yığını olarak felsefe-din ve Yeniçağdan itibaren bilimdin ilişkilerinden kaynaklanan problemler, Ortaçağın aksine artık teologların değil de, filozofların gündemine girmeye başlamıştır. Öyle ki, bu durum konumuz bakımından bir fenomen olarak dini "Din Felsefesi" adı altında özel bir felsefe disiplini içinde araştırma zorunluluğunu doğurmuştur.
Rasyonel ve objektif olma çağdaş din felsefesinin metodolojisinde iki temel şarttır. Bu açıdan bakıldığında İslâm filozoflarının din ile felsefe adına harcadıkları müstesna çabayı salt bir din felsefesi değil de, bu iki tarafın birbirine yaklaştırılması şeklinde anlamak daha doğru olur. Zira felsefede, din ile uyuşmayan yönler bulunduğu gibi bazı nasslar da felsefi spekülasyonlara ters düşe-bilmekteydi. İşte orada felsefe dinî bir kalıba dökülürken, bazı önemli dinî öğretilere de felsefi kisveler giydirilmeye çalışılmış, uzlaştırma da bu ilke ışığında yapılmıştı ki, felsefenin İslâm dünyasında gelişip yayılmasının dinamiğini her halde buruda aramalıdır. Ama böyle bir ameliye ciddî bir eleştiriden sonsuzca emin kalamazdı. Nitekim Gazzâlî nin felsefeyi eleştirisinden sonra, günümüze kadar sarkan bir biçimde Fârâbî ve İbn Sînâ başta olmak üzere filozofların gerçek dindar olup olmadıkları hep tartışılacaktır.
Bizim burada amacımız İslâm düşüncesi ve medeniyetine öncesi ve sonrasıyla evrensel ilişkiler kurabilme imkânı sağlayan felsefe hareketini bütünüyle tasvir etmek olmayıp sadece günümüz din felsefesinin de esas problemlerinden olan Tanrı, Tanrı-Âlem ilişkisi, Vahiy, Nübüvvet, Eskatolojik problemler ve bunlara bağlı olarak felsefe-din, akıl-nass münasebetlerini, özellikle Grek-helenistik etkileri taşıyan felasifeye bağlı kalarak kronolojik bir seyir içinde tanımaya çalışmakla sınırlıdır, İslâm düşüncesinin umumî yapısı dikkate alındığında bu çalışmayla anılan problemlerin sadece bir bölümünün irdelendiği ortadadır. Zira çeşitliliği içinde mistik hareket (tasavvuf) başlı başına Gazzâlî ve İbn Arabî ve nihayet Ortaçağlardan geçerek İslâm düşüncesinin insanlık düşüncesi içinde kendisinin nerede bulunduğunu soruşturmaya başlamasıyla birlikte 19. yüzyıldan günümüze anılan problemlerle birlikte bütünüyle yeniden sorgulanması bir zorunluluktur. Biz, bu araştırmanın devamı olarak düşündüğümüz böyle bir gayretin kendimiz ve başkaları adına bir sorumluk olduğu kanaatini taşıyoruz.
Tarihî süreç içinde Kur an ve Sünnet merkezli İslâm dini çevresinde Tefsir, Hadis, Hukuk, Kelâm gibi dinî ilimler kurulup gelişirken, tabiatıyla biraz geç olmakla birlikte, sonuncusuyla belli derecelerde ortak problemleri paylaşan bir felsefe hareketi de anılan ilimlere parelel olarak kurulup gelişmesini sürdürmüştü. Ama, ortaya çıkarken serüveninin ne gibi sorunları doğuracağı önceden kestirilmesi güç olan bu felsefe hareketi, gerçekten de onun mâhiyetini ifade eden "düşüncede hiçbir problemin tabu olamayacağı" gerçeğine uygun bir biçimde uzun sayılamayacak bir süre devam etmiş, faktat özüne aykırı bir akıbete düşmekten de ne yazık ki kurtulamamıştır.
Bizim burada "İslâm Düşüncesinde Din Felsefeleri" konulu araştırmamız, genel felsefe tarihinin bir kesitini oluşturmakla birlikte, İslâm düşüncesinin, tartışmaları günümüze kadar uzanan en dinamik yönünü oluşturur. Çünkü İslâm felsefesinin başlıca problemleri ortaçağa aittir ve bunlar Yeniçağdan itibaren önemli ölçüde terk edilmiş problemlerdir. Bati felsefesi tarihi adına da geçerli olan böyle bir durum içinde, önemini gerçekten hiç yitirmemiş bir problemler yığını olarak felsefe-din ve Yeniçağdan itibaren bilimdin ilişkilerinden kaynaklanan problemler, Ortaçağın aksine artık teologların değil de, filozofların gündemine girmeye başlamıştır. Öyle ki, bu durum konumuz bakımından bir fenomen olarak dini "Din Felsefesi" adı altında özel bir felsefe disiplini içinde araştırma zorunluluğunu doğurmuştur.
Rasyonel ve objektif olma çağdaş din felsefesinin metodolojisinde iki temel şarttır. Bu açıdan bakıldığında İslâm filozoflarının din ile felsefe adına harcadıkları müstesna çabayı salt bir din felsefesi değil de, bu iki tarafın birbirine yaklaştırılması şeklinde anlamak daha doğru olur. Zira felsefede, din ile uyuşmayan yönler bulunduğu gibi bazı nasslar da felsefi spekülasyonlara ters düşe-bilmekteydi. İşte orada felsefe dinî bir kalıba dökülürken, bazı önemli dinî öğretilere de felsefi kisveler giydirilmeye çalışılmış, uzlaştırma da bu ilke ışığında yapılmıştı ki, felsefenin İslâm dünyasında gelişip yayılmasının dinamiğini her halde buruda aramalıdır. Ama böyle bir ameliye ciddî bir eleştiriden sonsuzca emin kalamazdı. Nitekim Gazzâlî nin felsefeyi eleştirisinden sonra, günümüze kadar sarkan bir biçimde Fârâbî ve İbn Sînâ başta olmak üzere filozofların gerçek dindar olup olmadıkları hep tartışılacaktır.
Bizim burada amacımız İslâm düşüncesi ve medeniyetine öncesi ve sonrasıyla evrensel ilişkiler kurabilme imkânı sağlayan felsefe hareketini bütünüyle tasvir etmek olmayıp sadece günümüz din felsefesinin de esas problemlerinden olan Tanrı, Tanrı-Âlem ilişkisi, Vahiy, Nübüvvet, Eskatolojik problemler ve bunlara bağlı olarak felsefe-din, akıl-nass münasebetlerini, özellikle Grek-helenistik etkileri taşıyan felasifeye bağlı kalarak kronolojik bir seyir içinde tanımaya çalışmakla sınırlıdır, İslâm düşüncesinin umumî yapısı dikkate alındığında bu çalışmayla anılan problemlerin sadece bir bölümünün irdelendiği ortadadır. Zira çeşitliliği içinde mistik hareket (tasavvuf) başlı başına Gazzâlî ve İbn Arabî ve nihayet Ortaçağlardan geçerek İslâm düşüncesinin insanlık düşüncesi içinde kendisinin nerede bulunduğunu soruşturmaya başlamasıyla birlikte 19. yüzyıldan günümüze anılan problemlerle birlikte bütünüyle yeniden sorgulanması bir zorunluluktur. Biz, bu araştırmanın devamı olarak düşündüğümüz böyle bir gayretin kendimiz ve başkaları adına bir sorumluk olduğu kanaatini taşıyoruz.
Almanya:
Kitap Gönderimi:
25 EUR'luk siparişe kadar: 3,00 EUR
25 EUR'luk siparişten fazla: 0,00 EUR
Oyunlar: 6,00 EUR
Avrupa:
Paket gönderimi (Kargo takip bilgisiyle): 8,00 EUR
50 - 99 EUR arası alışverişlerde = 15 EUR
100 - 250 EUR arası alışverişlerde = 25 EUR
251 - 500 EUR arası alışverişlerde = 50 EUR
500 EUR ve üzeri siparişler için bizimle irtibata geçmenizi rica ederiz. info@pluralshop.eu
İngiltere, İsviçre ve Norveç:
Paket gönderimi (Kargo takip bilgisiyle): 15,00 EUR
Diğer Ülkeler:
Paket gönderimi (Kargo takip bilgisiyle): 40,00 EUR
Ürünler, ödeme tarafımıza ulaştıktan sonra gönderilir. Ürünün size ulaşması, genelde ürün postaya teslim edildikten sonra 2-4 gün içerisinde gerçekleşir. Postanın teslimatı sürecindeki gecikmelerden dolayı sorumluluk almıyoruz.
İrtibat: info@pluralshop.eu